Portugal

Portugal

De “Linha do Oeste” lag ten noorden van Caldas da Rainha en was in die dagen een lijn van ondergeschikt belang. Dit was goed te zien aan een sterk verouderde (en versleten) bovenbouw met rails uit de jaren 80 van de 19e eeuw en aan de groei van koolplanten tussen de rails bij de overwegpost van Campo.
Deze tekst van Thonis van der Weel inspireerde mij wat beter op te letten als ik weer een naar Portugal ga.
In april 2007 en mei 2009 zijn wij (mijn vrouw en ik) met de eigen auto, en in februari 2008 met een gehuurde camper op vakantie naar Spanje en Portugal geweest.

Slapen doe je in Frankrijk op speciale camperplaatsen zoals hier aan de TGV-lijn in Angouleme.

We hadden een mooi zicht op de voorbij razende TGV stellen die regelmatig afgewisseld werden door een stop van een doodgewone boemel.

De stoppende boemeltrein

De Pyreneeen in Spanje leveren mooie beelden op zo als hier in de buurt van Miranda do Ebro

  Dit is Spanje, geen Zwitserland

Zo kan je op je weg naar Portugal geheel onverwachts deze kunstwerken tegen komen.

Geen Colorado in de USA maar gewoon Spanje Spanje kent heel veel verlaten spoorlijnen en dito kunstwerken. Bij gebrek aan echte treinen, de rails was al jaren geleden opgebroken, is er voor de tourist eentje van plaatstaal gemaakt.

Op 1 april verloor dit figuur zijn Bril!

Al betwijfel ik of de lokale bevolking van het Portugese Fatima hier weet van heeft

Ja ze bestaan nog

De Portugese spoorwegen schaften rond 1880 voornamelijk Frans materieel aan (Desouche David, Parijs), maar in 1907 komt een aantal couperijtuigen van Duitse makelij op de baan.(v.d. Zypen). Ze hebben iets Saksisch. Na de eerste wereldoorlog komen er Duitse standaard stalen couperijtuigen als herstelbetaling naar Portugal. Hetzelfde geldt voor de Oppeln, die in 1943 in ruil voor sardines in blik uit Duitsland werd geleverd. Ook de Linz kwam op deze manier naar Portugal. Sommige Locomotieven vertonen duidelijke trekjes van Duitse eenheidslocomotieven, terwijl andere weer Engelse kenmerken vertonen
Deze smalspoor locomotief en andere attributen staan in een pretpark bij Lisboa geheel te verkommeren

   

Olietrein naar de havenstad Sines, getrokken door de 9094 122 1935-6. Deze goederenlijn is onlangs gerenoveerd en van bovenleiding voorzien.

Deze diesel locomotieven lijken verdacht veel op onze 16-1700-en.

Iedere voorkant heeft ook een achterkant!

rechts is nog een stukje depot van ” weg en werken” te zien

Het station van Sines heeft lang geleden zijn functie als station verloren. De rails zijn verdwenen en het stationsgebouw heeft een ander functie gekregen.

De “perronzijde” van Station Sines

Sines is uitgevoerd in gele en blauwe kleuren

De voormalige goederenloods is om geturnd tot een restaurant met een voortreffelijke spijskaart. Ik weet niet wie er eerder was, Sines of Goes?

Van Sines naar het verder naar binnen gelegen Santiago de Cacem passeerde we deze overweg. Aan het hoog opstaande onkruid is te zien dat de sporen al heel lang niet meer bereden zijn.

De automatischeoverweg met halve bomen en waarschuwing lichten laten ons weten dat er bij roodlicht gestopt moet worden. Op de achtergrond een kleine supermark, mini Mercado, die je nog overal op het platteland van Portugal tegen kan komen.

Onkruid tussen de (nu nog) glimmende rails voorspeld niet veel goeds voor de toekomst. Onkruid betekend dat de lijn niet meer onderhouden wordt!. Verlaten spoorbrug in het doren en droge land

Door technische problemen met de auto werd het schema van de reis enigsins veranderd. De auto moest per autoambulance naar Setubal voor onderzoek en wij namen een hotel in Grandola.

Setubal is een van de voorhavens van Lisabon en daarmee verbonden door een groot aantal spoorlijnen. Vandaar dat de Provincialenweg IC1 regelmatig gekruist word door sporen van en naar de haven en de stad.

foto genomen vanuit de autoambulance.

Langs de IC1 kom je veel verlaten stations en goederenloodsen, zoals hier bij Aguas de Moura tegen. Door de modernisering van het traject, en het omsporen naar normaalspoor, zijn de meeste van deze stations en goederenloodsen ver van de hoofdlijn komen te liggen en hebben zo hun bestaansrecht verloren.

Parallel aan de IC1 loopt de spoorlijn door de delta van de “Rio Sado” Hier een lege goederentrein op de brug over de Rio Sado bij het plaatsje Alcacer do Sal.

De trein wordt getrokken door twee van de nieuwste e-loks die de staatsspoorwegen van Portugal in dienst hebben.

Een uitvergroting van bovenstaande plaat.

In Grandola en omliggende dorpen kom je heel veel van deze huisjes tegen. Zij zijn allemaal te koop. Let op, je betaal wel voor zo’n bouwval de hoofdprijs~!!!!!

Het station van Grandola wat als zodanig geen dienst meer doet. In het hoge en rechterdeel is nu een soort van tafeltje dekje gevestigd. Het ruikt er wel lekker moet ik toegeven.

Grandola nu eens geen blauwe of gele tegeltjes, maar deze keer groene!.

Daar de spoorlijn met geld uit Brussel opgeknapt is, moesten ook hier, hoewel er niemand aan de achterkant van de schermen woont, geluidswallen geplaatst worden

Maar ja, de EU heeft er nu eenmaal subsidie voor gegeven en dan moet je het ook aanleggen, nodig of niet!

De ophanging van de draden is toch net even iets anders als dan bij ons.

In detail

Heerlijk gezeten in het zonnetje kwam tot mijn verrassing deze oranje 1600 met een sleep rongenwagens het station binnen stuiven.

Het is de 8913 0 382610-2. Let eens op de zware plaat tussen de buffers waarop het trekwerk bevestigd is, en de grote schijnwerper op het dak als derde frontsein.

De rongenwagens zijn van een 2-assig type wat wij hier niet kennen.

Het is druk! vlak achter de electrische lok komt de goederentreinlocomotief 1445 van de particuliere Takargo met twee plattewagens voorbij denderen.

Daar gaat ze

Zoals gezegt vertoefde wij, niet geheel vrijwillig, in een hotel in Grandola. Het hotel lag midden in het centrum van de stad met uitzicht op dit stukje van Portugal zijn verleden. Salazar was nog niet overal vergeten al was zo te zien het geld bij die club aardig geslonken.

Met een voorlopige huurauto verlaten Grandola en zetten de reis voort in zuidelijke richting. We verlaten wel de hoofdlijn en gaan richting Santiago du Cacem. S du Cacem is aan de goederenlijn naar Sines gelegen en heeft kent geen passagiersvervoer meer

Het stationsgebouw van S du Cacem heeft een andere functie gekregen, die van bar en restaurant!.

Ons tijdelijk verblijf in Cercal. Hier zijn in de wijde omtrek geen treinen te bekennen. Deze voormalige boerderij is geheel verbouw door de Molenaar van de Graanhalm in Burgh-Haamstede. Een stukje Zeeland in den vreemde.

Vanuit Cercal gaan we richting Algarve en komen uiteindelijk in Lagos aan. Lagos is het meest westelijke station van de Algarve. Aan het oude station stoppen geen treinen meer.

Het oude station staat er verlaten en verwaarloost bij. Er bestaan (2009) nog steeds plannen om het gebouw op te knappen, maar………….

Erzijn geen rails meer te bekennen

Armoe en verwaarlozing alom. De deuren zijn/worden nu ingenomen als slaapplaats voor zwervers en daklozen.

Gelukkig is er  een nieuw station op het oude spoorwegterrein gebouwd. Op de achtergrond is nog een gedeelte van het oude station zichtbaar. Hier stond vroeger de goederen loods zoals hieronder te zien is.

We blijven nog even in Lagos en gaan wat terug in de tijd toen het station nog “REFER Estação de LAGOS” genoemd werd. Het elegant ogende oude station moest plaats maken voor de nieuwbouw plannen van het stations gebied. 21 aug. 2001

Daar Lagos het meest westelijke eindpunt van de “Linha do Algarve” is, is de goederenloods heel wat groter dan die van de andere plaatsen aan de lijn Aug.2001

Het einde voor de loods is naderend. Langs het laadbordes staat een van de laatste goederentreinen van 2001

De afbraak van de oude sporen is in aug. 2003 begonnen. Het nieuwe perron met de rechts gelegen sporen is al in gebruik genomen. Ook de nieuwe signalering is al geplaatste. Het spoor in de midden eindigde langs de goederenloods.

Zicht van uit het oosten naar het westen. Op de achtergrond zijn het station en de goederen loods nog te zien. Rechts het nieuwe derde spoor wat op de vorige plaat nog niet te zien was, en een nog perfecte lokloods.

Een verdere rondgang laat ons de restanten van het depot zien. De voormalige locomotievenloods en de draaischijf zouden om geturnd worden tot museum

De loods met de draaischijf in een nog redelijke conditie

Het bewijs van dit voornemen om er een museum van te maken staat anno 2009 nog altijd op de zijkant van de loods te lezen.

Vlak bij de goederenloods lag ook nog een inspectie en/of askuil met een directe rechte aansluiting op schijf en loods. Ook deze kuil zou onderdeel worden van het museum bestand. Achter het hoog op staande gras bevind zicht de draaischijf!!

Detailopname van de draaischijf

  Vanuit dit station vertrokken ooit de stoomtreinen naar Portimao, Tunes, Faro, en Spanje

Nu vertrekken er de dieseltreinen voor hun reis langs de resorts aan de Algarve en nog steeds, naar Spanje.

De nieuwe perrons zijn van alle moderne comfort (niets dus) voorzien. De “Bud” staat gereed voor zijn reis naar “Villa de St. Antonio” aan de Guarda rivier die grens met Spanje vormt. (hier komen we later op terug)

Nog een maal een blik op het “SpoorwegMuseum” van Lagos

Na het bezoek aan Lagos gaat de reis via Portimao en Estacao de Silves verder naar Tunes. Portimao is een redelijk grote Portugese stad maar je krijg al snel de indruk dat je in Afrika beland ben. Langs de nog bestaande laad-en los plaats is een grote verzameling van blikke hutten en zwaar verwaarloosde tenten. Het is het domein van de (noord) Afrikaanse vluchteling geworden. Het doet je willekeurig denken aan de grote sloppenwijken van Soweto. Dit past absoluut niet in het beeld van wat de VVV ons aan een zonnige zorgloze vacantie aan de Costa beloven! Na de slumps van Portimao en het keurige Estacao de Silves komt de lijn in Tunes aan. Tunes is het zuidelijke overstapstation aan de Linha do Algarve.

Tunes geeft aansluiting op de geëlektrificeerde Noord-Zuidlijn vanuit  het noorden en naar Albufeira en Faro. Hier kan je, met bijbetaling, overstappen van de langzame dieseltrein op de elektrische sneltrein naar Faro.

Moderne sneltrein met lokomotief  5607-5 onderweg van uit het Noorden naar Albufeira

Opvallend aan het dieselmaterieel is het stoot en trekwerk. Alle stellen zijn uitgerust met  buffers als met een AK

Het fraai gerestaureerde station van Albufeira in de hete middag zon.

De lijn is enkelsporig maar in het station, zoals hier in Albufeira, is er een mogelijkheid van inhalen en/of passeren

Door mee te gaan in de vaart der volkeren (geld uit Brussel) is bij de modernisering van het station, deze foeilelijke voetgangersbrug ge plaatst. Het karakter van het station en de lijn is hier onomkeerbaar geweld aangedaan.

Nog maals de voetgangersbrug in de brandende zon.

Albufeira is niet direct aan het spoor gelegen. Om bij de resorts, parken stran en stad te komen ben je aangewezen op een taxi of het openbaar vervoer. Hier het begin van de geplande tramlijn van uit het centrum naar …….

Toch nog een oude liefde tegen het lijf gelopen. Op zo’n zelfde ladder mocht ik bij Brandweer Vlaardingen mijn eerste uitruk als bevelvoerder maken. (was naar de “Ploeg” in Maassluis)

Verder dieselend langs de kust richting Faro.

Faro komt in zicht.

Het station van Faro. Faro is het elektrische einde van de Linha do Algarve.

Faro heeft een heus laadperron om dubbeldeks autotreinen te kunnen laden en lossen

De Portugese HST

Het zusje van onze 1600 klaar voor de volgende inzet. Ook deze serie wordt langzaam vervangen voor het moderne type a la Traxx

Faro heeft de allure van een provincie hoofdstad. Brede straten, terrassen, grote hotels, kantoren, een autovrij winkelhart, verkeersopstoppingen, parkeermeters, restaurantjes en kerken. En zoals overal in de wereld wordt ook in Faro het straatbeeld opgevuld met Hollanders met reisgidsen.

Vlakbij het station ligt de jachthaven met aan een oostelijke zijde de Brandweerkazerne

Volgens het opschrift boven de garagedeuren bestaat dit korps ook voornamenlijk uit vrijwilligers.

Net als in de rest van Portugal staat het wagenpark gewoon buiten opgesteld. Geeft wel een snelle uitruk,

Wachtende en vertrekkende treinen langs het perron

Overloper en op de achtergrond de silo’s die ooit een spoor aansluiting hadden.

De kleine vissershaven met de draaibrug in de spoorlijn. Hier houd het geëlektrificeerde deel van de lijn op.

Langs de jachthaven lopen we door de nauwe winkelstraatjes en komen uit bij de oude stadsmuren. Langs de muur ligt de spoorlijn.

Over het pad tussen de rails en de muren kan je naar de  parkeerplaats voor de vesting.  Lopen. Makkelijk als je met de auto/camper ben.

Goederenverkeer reed gewoon tussen het personenverkeer door.

Dieselend via 11 tussen stations zoals Fuseta Tanina Marim Castro en Luz  gaat de reis in een uur door naar Estação ferroviária de Vila Real de Santo António-Guadiana (já desactivada), na Linha do Algarve.

Verder naar Portugal deel 2