NS 1301 -1316

Door Nederlandse Spoorwegen, fotograaf – www.hetutrechtsarchief.nl/

 

 

Geschiedenis

De NS bestelde in de jaren vijftig 16 locs uit Frankrijk van een grotere zesassige uitvoering met zes tractiemotoren van hetzelfde type als de vier van de serie 1100. Ze werden gebouwd door Alsthom. De asindeling was Co’Co’, dat wil zeggen twee drieassige draaistellen met aandrijving op alle assen afzonderlijk. Doordat de buffers en schroefkoppelingen aan de locomotiefkast waren bevestigd en niet – zoals bij de 1100 – aan het draaistel, liep de 1300 rustiger dan de soms hevig slingerende 1100. Vanaf de 1312 werden de locs niet meer turkoois, maar in het Berlijns blauw afgeleverd. De serie is tussen 1952 en 2000 ingezet door de Nederlandse Spoorwegen en vanaf 2015 door HSL Logistik.

  • De 1301 maakte in 1952 zijn eerste ritten bij de opening van de elektrische treindienst op de spoorlijnen van Zwolle naar Groningen en Leeuwarden.
  • In 1953 sneuvelde de 1303 door een spoorwegongeval bij Weesp. Een in aanbouw zijnde CC 7100 werd ter vervanging aan de NS geleverd met het nummer 1311, zodat er weer tien exemplaren beschikbaar waren. De 1311 raakte later betrokken bij een groot spoorwegongeval bij Schiedam in 1976, maar werd hersteld.
  • Nadat de 1300-en vanaf 1955-’56 Berlijns blauw waren geweest, werden zij in de jaren zeventig in de toen nieuwe NS-huisstijl geel-grijs geschilderd, waarbij het grijs overheerste.
  • Halverwege de jaren tachtig ondergingen de 1300-en een levensduurverlenging zodat ze nog konden blijven rijden tot de komst van de 1700-en in de jaren negentig. Hierbij werden de locs (bijna) geheel geel geschilderd met een groot NS-logo op de zijwanden. De frontseinen werden vervangen door een balk met front- en sluitseinen.

 

HSL Logistik

De 1304 en 1315 werden vanaf zomer 2015 verhuurd aan goederenvervoerder HSL Logistik. De 1304 werd vervolgens bruin geschilderd, met vier oranje horizontale strepen, en kwam in dienst in november 2015. In februari 2016 werd de loc defect aan de kant gezet met een vaststaande as/tractiemotor. Sindsdien staat de 1304 in Blerick te wachten op restauratie. De loc zal een tractiemotor van loc 1122 ontvangen om de 1304 weer rijvaardig te maken. De 1315 is niet ingezet bij HSL en staat in Blerick. HSL Logistik kreeg op 12 april 2017 van ILT een een verbod om nog op het spoor te rijden.

 

Fairtrains

Sinds december 2018 is de 1304 na reparatie weer dienstvaardig en wordt door de stichting Fairtrains ter verhuur voor incidentele ritten aangeboden. Fairtrains treedt hierbij op als voertuighouder, zorgt voor bevoegd personeel en is verantwoordelijk voor toelating op het Nederlandse spoorwegnet, terwijl de loc in eigendom blijft bij de Stichting Klassieke Locomotieven. Het ligt in de bedoeling ook de 1315 weer dienstvaardig te maken en voor verhuur beschikbaar te stellen.

Museumlocs

  • De 1302 en 1312 zijn bewaard in de collectie van het Nederlands Spoorwegmuseum.
  • De 1304 en 1315 zijn bewaard bij de Werkgroep loc 1501 / Stichting Klassieke Locomotieven. De 1315 is in maart 2013 overgebracht naar SVG Eisenbahn-Erlebniswelt in Horb am Neckar in de buurt van Stuttgart in Duitsland. In september 2015 keerde deze loc terug in Nederland.

 

Model

Het model van de 1300 is uitgebracht door Electrotrain, Rivarossi, Artitec an Philotrain