Materieel voor Marienberg.

Voor het realiseren van het project Marienberg is er natuurlijk meer nodig dan alleen een station.
We beginnen in tijdperk 3b met de lokaaltrein Almelo – Marienberg.

De lokaaltrein Almelo Marienberg vv.

Deze trein werd in tijdperk 3b nog een aantal jaren gereden met een NS 1700/1800 serie locomotief met twee coupe rijtuigen en een bagagewagen.

Van alle hoofdrolspelers zijn er wel in een of andere vorm modellen op de markt. Soms kant en klaar kleinserie, soms bouwpaketten soms Duits gebaseerd.

Vaak stemt het model niet overeen met de werkelijkheid, of zijn de rij-en loop eigenschappen niet optimaal.
Lees verder hoe we hier modellen ’tunen’, ‘pimpen’ en/of bouwen.

Zo ongeveer zal het treintje er uitgezien moeten hebben. De bagagewagen mist nog, maar in de loop van deze pagina gaan we zien hoe die gemaakt wordt uit een Fleischmann model naar Duits voorbeeld. De Philotrain 1706. Het model kon geschikt aangekocht worden op Rail 2010 in Houten.

Waarschijnlijk met bijzonder veel geluk. Het schijnt namelijk een exemplaar te zijn van 1 uit 20 uit een totaal serie van Philotrain van 200 stuks.

Een van de hoofdrolspelers.

Gelukkig is het exact de uitvoering die de laatste dagen van de stoom op Almelo – Marienberg heeft meegemaakt.

Het model had helaas wel een paar onvolkomenheden, waaronder deze:

De achterste drijfas staat los van de rails.

Nader onderzoek leverde op, dat de loc-tenderovergang te laag aan de loc was gemonteerd, waardoor de loc hiermee op de tender steunde en daardoor z’n achterpoortjes oplichtte.

De oplossing was even simpel als doeltreffend: Overgang los gesoldeerd en 0.5 mm hoger weer vastgezet.

Een ander ‘probleem’ zien we hier.

Er zit geen modelkoppeling op. Normaal bij Philotrain modellen, die vaak hun leven slijten in de vitrine.

En de onderkant laat al niet een veel bemoedigender beeld zien…

… net als de binnenkant van de tender.

Geen ruimte om b.v. een NEM schacht te monteren.

De oplossing begint hier, met een dwarsbalkje voor onder de tender…

… dat zo gemonteerd wordt.

In het middelste gaatje is M2 draad getapt om…

Van boven gezien. Mooi zichtbaar hier is de gebogen vorm van het dwarsbalkje. Nogid om ruimte te geven aan de motor, die net iets onder de stelbalk van de tender uitsteekt.

… deze koppelboom te kunnen monteren.

Op een in een speciale vorm gebogen strip messing is een afgezaagde NEM-schacht van een oude Roco kortkoppeling gelijmd met Olba industrielijm.

De onderkant van de koppelboom. De speciale vor is ervoor, om over de achterste tenderas heen te komen. De boom rust overigens ook tegelijk op deze as.

Het aangesoldeerde stuk fosforbronsdraad is voor….

… het richten van de koppeling.

Daarvoor is er ook een klein oogje in de tenderbodem gesoldeerd.

Verder is de boom met een klein M2 schroefje vastgezet in het gaatje van het eerder getoonde plaatje.

Hier het bovenaanzicht, dat onder de motor zal verdwijnen.

Zo, dat ‘probleem’ ook opgelost.

Er past nu mooi een standaard Roco kortkoppeling in.

Maar… ook deze: Een op afstandbedienbare koppeling !

Het idee is, om dit op de MArienbergbaan functioneel te maken:

Loc komt aan, koppelt af, rijdt door naar de draaischijf, draait, loopt om en zet terug weer tegen de trein aan.

Hier koppelend met een Roco Interfrigo wagen om de hoogte te controleren.

Tot zover eerst, de volgende keer gaan we er een decoder inbouwen.

Het inbouwen van een decoder is nu kinderspel geworden.

Hoewel er niet veel ruimte is voor een normale decoder.

Hier is de ESU LokPilot Micro ingebouw.

Deze wordt met een stukje foamtape achter tegen de motor geplakt.

De rode draad komt aan het soldeerpuntje, zichtbaar onder het vliegwiel, de zwarte aan het soldeerpuntje vlak boven de koppeling.

Nu met de decoder gemonteerd, kon het model eindelijk de baan op.

Hoewel Marienberg uitgerust zal worden met bogen van minimaal 850 mm in het zichtbare deel, zullen er voor de toegang tot e n in het schaduwstation bogen met een straal van 484mm worden toegepast. Het is dus zaak dat alle modellen dit probleemloos kunnen.

Hiertoe is er een testbaan om e.e.a. uit te proberen.

Helaas…. De 1706 ontspoorde op de eerste de beste gebogen wissel 🙁

Dit onderandere omdat bleek dat de bogie alleen door z’n eigen gewicht op de rails russte. Het gemonteerde veertje was werkeloos, te kort en te slap.
Daarom een nieuwe veer gemaakt, door een stuk 0.35 mm fosforbrons draad op de draaibank om een 3mm boortje te draaien.

Het nieuwe veertje is langer en heeft een iets grotere diameter, om beter om de tap te kunnen draaien.

Tevens gaat er een metalen ringetje gemonteerd worden ipv het aanwezige kunststof exemplaar.

Na montage reed het model probleemloos door de wissels en bogen ! En dat voor een Philotrain ‘vitrine’ model.

Maar… na een tijdje rijden bleek er kortsluiting te gaan ontstaan.

Wat bleek, was dat de lak van de binnenkant van de bogie sluitplekken had van de aanlopende wielen.

Dus, bogie demonteren en wielen er uit…

Dan van de scheenplaten ca. 0.4mm afgevijld, zodat de wielen nu door hun ashouders begrensd worden in hun bewiging, waardoor de geisoleerde wielband niet meer in contact met de scheenplaten kunnen komen.

Het resultaat na de noodzakelijk geworden spuitbeurt.

Duidelijk is te zien dat de wielen nu netjes vrijlopen.

Bijkomend voordeel: Iets meer speling in de bogen.

Na montage bleek op de eerste de beste wissel er nog steeds kortsluiting te zijn !

Wat bleek, dat behalve de binnenkanten van de scheenplaten, ook de binnenkant van de stelbalk van verf ontdaan was door de wielbanden… 🙁

Dus geen halve maatregelen dit keer.
Zoveel mogelijk ruimte maken was het devies. Dus terplekke van de wielen de stelbalk teruggebracht tot het absolute minimum. Ik schat zo 0.15 mm

Ook de achterkant van de trapjes werden afgeslankt tot het minimum.

Iets dat namelijk niet kan aanlopen kan ook geen kortsluiting maken 🙂

Om nu te voorkomen, dat normale lak weer snel zal doorlsijten, is er zwarte nagelak gebruikt om de kale messingdelen te isoleren.

Nagelak is harder en slijtvaster dan lak. En isoleert bovendien als de beste.

De zwarte kleur voorkomt de noodzaak tot herspuiten van het frame !

Omdat de stroomafname slechts van de twee drijfwielen afhankelijk is, word het punt waar de nieuwe veer op het frame rust blank gemaakt.

De veer.

Ook het corresponderende deel op de bogie.

Hier wordt tussen veer en bogie een gegalvaniseerd ringetje geplaatst voor betere ondersteuning en geleiding van de veer.

Als laatste obstakel is dan ook nog een stukje leiding aan de beurt, dat de scheenpalten van de bogie in hun bewegingsvrijheid beperkte.

Na al deze modificaties loopt de loc door alle wissels en bogen op de testbaan.

Een bemoedigend resultaat !

Na al deze (rij-)technische aanpassingen, nu een kosmetische.

Het model is al weer wat jaren oud, en heeft een kolenlading van zwartgeverf gebroken glas.

Echt realistisch komt dit niet over….

We binnen met een dotje onverdunde witte houtlijm…

…dat met een penseeltje verdeeld wordt…

… om vervolgens in een bakje met echte H0 kolen te verdwijnen.

Weer omgekeerd en gemonteerd heeft de tender nu een echte lading kolen.

Let op de kleur, da’s nu echt antraciet ! Coupe rijtuigen C10c &nbspIn Een van de typen rijtuigen waar deze lijn mee werd gereden was het type C10c.

PIKO brach daarvan een aantal versies uit, die meer of minder kloppen met het origineel.

Zo is de C10c er tot het eind van de stoom er geweest met en zonder remmershuis.

Eigenlijk zou er een heleboel aan het model moeten gebeuren, maar uitzicht op een beter alternatief beperkt ons tot het hoogst noodzakelijke…

De PIKO rijtuigen staan namelijk fors te hoog ‘op de poten’ !

Ruim 1.5mm om precies te zijn.

Dat het echt in de oplegging van de draaistellen moet zitten, blijkt hier…

Ook de koppeling hangt namelijk 1.55 mm te hoog !.

Tijd voor demontage….

De draaistellen laten zich er eenvoudig uitklikken.

Dan de draaisteltappen onder de freesbank. 1.55 mm instellen en frezen maar !

Doordat de draaistellen nu dichter op de bak komen, moeten ook war opstapjes afgeslankt worden.

Zo, dat staat beter !

Hier achter de 1706. Zie hoe mooi kortgekoppeld ze ook zijn 🙂

En achter de nog in aanbouw zijnde 6013.

Helaas heeft de 6013 niet voldoende mogelijkheden de kortkoppeling nog verder naar achteren te plaatsen, waardoor de bufferafstand eigenlijk onacceptabel groot is.

Dan twee plaatjes ter vegelijking.

Hier de al verlaagde C10c

En hier de nog originele AB7c ( lookalike ).

niet allen oogt het bovenste rijtuig compacter, ook lijkt het langer. Bagagewagen D7500 serie &nbspIn de aanhef van deze pagina merkten we al op, dat er nog geen bagagewagen voor het traject Almelo – Marienberg op de markt is.

Dankzij een vraag van Ewout Belderok op het BenelusxSPoor.net forum over het, niet meer verkrijgbare en gedateerde, Liliput model van de D7571 werd inspiratie opgedaan, waarmee uit een Fleischmann 5684 ( DB Pw4 ) een zo goed mogelijk gelijkend model gemaakt wordt.
Bron: het spoorboek van Vriezenveen, Collectie Holtman In het Spoorboek van Vriezenveen, staat een foto van de heer Holtman, die een 1700 toont met vlak daar achter een D7500.

Opvallend is het gladde dak, hetgeen waarschijnlijk betekent dat dit een naar electrische verlichting verbouwd exemplaar is.

In eerste instantie werd gedacht dat deze ‘D’ geen vouwbalgen meer had. Nader onderzoek leerde, dat er slechts 1 exemplaar zijn vouwbalgen had verloren en deze nooit op dit traject had gereden.

Bron: Dr. W.A.C. Wendelaar, collectie Otto Dijstra Dus moest het er 1 worden met balgen.

Foto’s uit de uitgebeelde periode zijn zeldzaam.

Gelukkig heeft Otto Dijkstra wel een foto in zijn collectie.

Deze foto is het voorbeeld geweest van de ombouw van dit model…

In de eigen collectie was dit rijtuig aanwezig. Echter na lang zoeken gevonden en behorende bij de Fleischmann kraan garnituur.

Dus verbouwen kwam ‘Nicht im Frage’ !

Wel vast even gepast met de 1706…

… zowaar staat het niet slecht.

Alleen is de Fleischmann wagen ca. 1.75mm te hoog op de draaistellen gezet door de fabriek… 🙁

Lang leve Internet en vooral eBay.de.

Binnen een uur was dit exemplaar gevonden. Helft van de nieuwprijs en een beetje mishandeld door de vorige eigenaar, getuige de rode DB-keks 🙂

Goed, de basis is aanwezig….

Een kwartiertje na aankomst was het model al in z’n onderdelen ontleed.

Want…

… we moesten het eerst verlagen. Dat betekent frezen aan de onderplaat.

De draaisteltap. anti-wiebelnokjes en delen van de vloer moesten er aan geloven.

Het model moest in totaal 1.75mm zakken.

In de trein lijkt het beeld alvast goed…

Net als bij de bufferhoogtecontrole met de 1706.

Dan moeten de kopwanden wat bewerkingen ondergaan. Daar dit een model is met dischte kopwanden, moeten er ramen voor de doorloopdeur in gemaakt worden.

Dit gaat eenvoudig door eerst wat gaatjes te boren…

… deze met een freesje aan elkaar te ‘verbinden’…

… en vervolgens netjes haaks te vijlen.

Na het vijlen maken we er van Evergreen 0.5 x 0.25 mm strips nette sponningen op.

Even passen voor de maat en voor het wegsnijden van het randje op de bak op de plek waar de vouwbalgen komen.

De kop alweer in de primer ( de bak was geheel van z’n verf door een bad van 3 uur in de Muscle Ovenreiniger )

Ook zijn er in plaats van de trapjes, nu enkele opstaptredes aangebracht.

( Noot ! later bleek dat dit er twee aan elke kant hadden moeten zijn ! )

Voor het idee, alles past en staat goed !

Dan weer de kleurverf er op.

Dit keer KleiNSpoor standgroen. Opgebracht met een Badger 150, verdund met M600 van Sikkens en een drupje thinner.

Zoals gewoonlijk bij Kleinspoor, glimt de verf heel erg vlak na het spuiten. Dit trekt na ca 24 uur behoorlijk weg.

Helemaal weg is het na het aanbregen van de transparante zijdematte laklaag.

De ingeklapte vouwbalg werd gedoneerd door een Artitec Plan E.

Ook de geraamtehouder stamt van hetzelfde model.

Overigens is dit geen ramp. Er bevinden zich op dit moment zo’n 16 Plan E’s in de collectie en elk model heeft twee van deze dragers en twee ingeklapte balgen los bijgevoegd.

Het resultaat na montage van de overloopplaat uit een Plan W ( waarvan de draaistellen al een ander leven hadden gevonden onder een Plan U )

De vergelijkings foto…

… of eigenlijk beter in zwart-wit 🙂

En zo staat het dan in de trein, de kleur is goed getroffen !

Overigens zien we hier een vreemd trappetje onder de stelbalk hangen…

… op de eerste foto zien we daar namelijk bakken hangen en geen ladder… !

De enige conclusie kan zijn dat dit accu bakken geweest moeten zijn.

Van een Plan U bouw was er nog een stuk Fleischmann Plan V bodem overgebleven, waar ook dergelijke bakken op zaten…

… laddertje er af, bakje uit de Plan V vloer gezaagd…

En netjes gemonteerd conform de eerste foto.

Een probleempje dat nog restte , waren de koppelingen.

Hoewel de bak te hoog stond, was de koppelingshoogte wel goed.

Dus moesten ook de koppelingen met 1.75mm ingekort worden.

Eenvoudig werkje: NEM-schacht afzagen, stukje van de hals afvijlen en weer aan elkaar lijmen met Olba industrilijm…

… en dan hangt de koppeling ook op de goede hoogte !

Tegelijkertijd ook de schacht iets naar achter gezet, waardoor er net iets korter gekoppeld wordt.

Zo samen met de bak en balgen begint het er al aardig op te lijken !

De vergelijkingsfoto met de afbeelding van Vriezenveen.

Een model zonder opschriften, is geen model.

Gelukkig had Ewout Belderok nog wat decals over…

Hier maar eens beginnen op het onderstel…

De methode is eenvoudig:

-Transfer uitsnijden met een scherp mes, ca 30 seconden in lauw water,
-met een kwastje wat Mico-Set op de plaats waar de transfer moet komen,
-transfer uit het wate en onderzijde afdeppen op een keuken- of wcpapiertje,
-transfer met een zacht kwastje van het schutvel op het model laten glijden,
-met het kwastje de transfer positioneren en bovenzijde ook natmaken met Micro-Set,
-ca 2 a 3 minuten wachten totdat de meeste Micro-Set is opgedroogd,
-aandrukken met een keuken- of wcpapiertje.