Geschiedenis
Om de snelheid op de lokaalspoorlijnen te verhogen naar 50 km/u had de HSM sterkere tenderlocomotieven nodig dan de bestaande tweeassige Ezeltjes. Bij Werkspoor werden acht drieassige locomotieven besteld, vergelijkbaar met de vier van de Haarlem-Zandvoort Spoorweg Maatschappij overgenomen locomotieven 1001-1004. Deze werden in 1905 en 1906 aansluitend met de nummers 1005-1012 in dienst gesteld. Spoedig werden bij Werkspoor twee vervolgbestellingen geplaatst, die in 1908 en 1909 als 1013-1018 en 1019-1022 in dienst werden gesteld. In 1912 werd een door Henschel gebouwde vervolgserie 1023-1034 in dienst gesteld, waarna in 1913 een weer door Werkspoor geleverd serie volgde als 1035-1043. Ten slotte bouwde Schwartzkopff in 1914 de laatste vervolgserie die als 1044-1048 in dienst werd gesteld.
Bij de samenvoeging van het materieelpark van de HSM en de SS in 1921 kregen de locomotieven van deze serie de NS-nummers 7701-7744. Doordat deze veel op de Haarlemmermeerspoorlijnen werden gebruikt, kregen ze door het personeel de bijnaam Haarlemmermeertjes’. In Overijssel vervingen ze de serie 6700 op de GOLS-lijnen. Ook werden de 7700’en ingezet tussen Dieren – Apeldoorn en Apeldoorn – Zwolle. Nadat hier na 1928 ook de series 5000, 5300 en 7000 kwamen te rijden, werd de serie 7700 steeds meer naar rangeerdiensten verdreven of werkloos opgeborgen.
Sinds 1931-1933 werden de 7737-7744, ingericht voor het rijden met trammaterieel en voorzien van tram-stoot- en trekwerk, ingezet op de tramlijnen tussen Alkmaar en Bergen aan Zee respectievelijk Warmenhuizen. Gedurende de Tweede Wereldoorlog, waarbij de diesellocomotoren wegens brandstofschaarste buiten dienst werden genomen, keerden de opgeborgen 7700’en terug in dienst. Na de oorlog werden de 7700’en tussen 1945 en 1955 buiten dienst gesteld.
Bello is de bijnaam van stoomlocomotief NS 7742 die sinds 1915 dienstdoet op diverse trajecten in Nederland. De locomotief is Nederlands enig bewaard gebleven lokaalspoorlocomotief, maar dankt haar bekendheid vooral aan de tramlijn Alkmaar – Bergen aan Zee. In 1960 kwam Bello terug in Bergen en werd ze midden in het dorp neergezet als monument. Stilstaan in weer en wind bleek niet ten goede te komen aan de levensduur, en daarom werd in 1978 de locomotief voor het symbolische bedrag van ƒ 1,00 verkocht aan de Museumstoomtram Hoorn-Medemblik. De restauratie duurde tot 1985.
Model
HSM 1023, Philotrain 73A
NS 7728, Philotrain 73B
