Geschiedenis
Dit model is in 1904 naar Amerikaans voorbeeld door La Metallurgique in België gebouwd. Deze vierassige motorwagens waren in een lichte houtconstructie gebouwd. Ze boden plaats aan 10 reizigers 1e klasse en 22 reizigers 2e klasse. Later veranderde dit in een rokers en niet rokers gedeelte. De maximale snelheid was 35 kilometer in Amsterdam was de toegestane snelheid echter 12 km, wat aanzienlijk langzamer was dan de stadstram. Bij hun aflevering hadden ze de kleur groen en met hun eerste draaistellen schudde de wagen behoorlijk. Dit alles zorgde ervoor dat deze tram de bijnaam de Kikker opleverde. In 1910 werd de kleur grijs geel en in 1924 krijgen ze de bekende NZH blauwe kleur. Deze trams reden over meter spoor
De belangrijkste wijzigingen het veranderen van vijf stuks in een volgrijtuig. In 1932. De A14, A25 en de A26 werden in 1932 ontdaan van hun lichtkap.
Ze reden op het traject Amsterdam Zandvoort wat eerst begon op het Spui en later in de Spuistraat. Deze start in de Spuistraat is nagemaakt in het tafereel ‘t was in Amsterdam van de Hollandse Trammaatjes. Het andere traject was bij Amsterdam CS aan de overkant van het IJ naar – Volendam / Purmerend (Waterlandse tram, sinds 1932).
Het model
GMS brengt een bouwkit uit van de Kikker. Het is een messing bouwpakket die niet echt geschikt is voor de beginnende bouwer. Ivo ten Broeke soldeerde voor mij een drie wagenstel bestaande uit twee motorwagens en een Hamburger. Dit model rijdt altijd op het diorama ‘t was in Amsterdam.
De bodem en de bak op elkaar zonder de koppen
De koppen en het dak zitten er nu ook op
Het dak vertoont wat kieren die straks netjes dichtgemaakt moeten worden
Er is hier en daar is er nog wel wat te pimpen.
De frontdeurtje zitten er in. Mij is alleen nog onduidelijk of ik de onderste lip aan de deuren helemaal naar boven moet buigen of niet. Op de voetplaat komt nog een overloop traanplaatje
Andere kop, hier zit aan het chassis nog werk, maar zijn wel al wat handgrepen toegevoegd. De koplampen passen inmiddels ook allemaal, maar die wil ik nog opboren voor verlichting en een dunnere rand.
Ook het dak is gebogen en de kast is erop geplaatst inclusief wat rare rails aan de voor- en achterkant. Volgens foto’s zit deze stang/draad tussen 3 rechthoekige blokken ipv 3 handrailhouders. De handrailhouders en de handgreep aan de voorkant zorgden ervoor dat het dak meteen de juiste positie kreeg om van binnenuit vast te solderen.
En in zijn geheel schuin van voren:
De scheenplaten van de draaistellen moeten nog op dezelfde hoogte komen. Hier viel me de kit wel wat tegen. De scheenplaten zijn messinggietstukken van gewoon slechte kwaliteit. Ze zijn bedoeld voor andere draaistellen want er zit een bevestigingsplaat in het midden achter dat via een etsplaatje en 2 schroeven verbonden zou kunnen worden. Hier zijn alleen etsdelen meegeleverd, waarop de scheenplaten in volle breedte worden gesoldeerd. De ontwerper van de kit heeft vervolgens ook vergeten de gaten die wel in de scheenplaten zitten door te etsen zodat je er doorgeen kunt kijken. Dan zou je misschien nog iets van de mooie spaakwielen kunnen zien. Maar het gietwerk is slecht: het lijkt of er meerdere gietsels zijn gebruikt om de mal te vullen, want sommige stukken hechten niet aan elkaar. Ook zitten er verschillende onderdelen los. Ik heb een en ander wel weer aan elkaar gesoldeerd, maar dit is slecht werk. Misschien afgekeurde gietstukken van Philotrain trams? Er zat namelijk ook een lagerschaal in mee gegoten, die je hier niet nodig hebt, omdat de wielen in het etsdeel zitten gelagerd. Maar straks als het allemaal matzwart is gespoten zie je er vast niet veel meer van.
Ook de oplegging van de pantograaf lijkt te ontbreken in de kit. Dit is gewoon een grote pantograaf die er zo wordt opgeschroefd, maar volgens mij zat er meer op het dak.
Nu alleen nog wat handgrepen, lampen en stopcontacten, luchtleidingen en kabels en het geheel kan naar de spuiterij. Het wordt wel een goed gelijkend ding.
Na 2 avondjes solderen is de Hamburger zo goed als klaar. Alleen de draaistellen, de moeren voor de koppeling, de kopdeuren en de resin daken moeten nog:
Zo is het al een 2 delig stel:
Je ziet hier 2 leidingen over het dak lopen die met 15 klemmen vastzitten naast elkaar. Dus op de freesbank netjes 15 gaatjes boren in het resin dak op de juiste afstanden, van 0,5mm breed fosforbrons strip (geëtst van Bavaria) klemmen gebogen, 2 avonden insteken @#$%(*&(*^&^% slaken en dan zit het. De buitenste leiding is volgens mij een aardleiding en de binnenste een leiding die verbonden is met het stopcontact op het front. Daarvoor is ook een aparte leiding gebogen. Via dit stopcontact werd stroom aan de andere rijtuigen doorgegeven. Ik weet niet welke spanning dat is, maar het zou 750V = kunnen zijn, omdat dat volgens mij nu de spanning is waarop trams rijden. Lijkt me eigenlijk redelijk gevaarlijk. Nergens is te zien hoe de leiding aan het stopcontact op het dak verder loopt, maar het kan niet anders dan verbonden zijn met de langsleiding. Dan vanuit de hoeken van het dak van het bovenlicht lopen er draden naar de rand van het bak. Die heb ik er ook maar aan gemaakt.
Op deze foto zie je ook nog de 2 geëtste vlonders met erachter een vlonder om er vanaf de zijkant op te klimmen. De dakjes van resin pastten bij de Kikker niet goed tegen de buitenkant. Die hebben Gerco en ik opgevuld met….. vulling voor kiezen in de juiste kleur Het hardde wel langzaam uit. Kennelijk levert een tandarts UV lampje toch wel meer UV straling dan je zou denken.
Op het dak heb ik ook nog een leiding langs de rand laten lopen. Ook hiervan vermoed ik dat het een aardleiding is.
Dan heb ik de hoogspanningsschakelaar gemaakt uit een messing plaatje met 3 isolatoren gedraaid uit messing en een stripje fosforbrons als verbinding. Vandaar loopt er een leiding naar de pantograaf en een leiding naar de vonkhoorn. Aan de voorkant zie je de vonkhoorn op een messing framepje staan. Er is er een verdwenen (de vonkhoorn) dus dat wordt nog even stevig zoeken en anders moet ik er zelf maar een maken.
Ook heb ik nog geleidingen gemaakt van handrailhouders voor het touw om de pantograaf naar beneden te trekken. Een en ander is straks functioneel. Er zit er een op de voorrand, een net op het verhoogde dak en een onder de pantograaf. Ik heb eerst nog stukjes 0,4mm buis gesneden om als katrol te dienen in een van draad of strip gebogen houder, maar dat lukte niet. Dan maar zo.
In wit zie je hier de 8 dwarssteunen van de pantograaf steun met 2 styrenen strips erop. Die strips zijn eigenlijk te slap. Die zouden beter van messing kunnen zijn, maar waar vind je 1,5mm brede dunne strips?
Nu komt de hamvraag: het moet nog in de soda om het soldeerwater er goed af te krijgen en eigenlijk zou ik het willen stralen, maar ik ben bang dat er dan van alles van het dak wordt geblazen.
Deze week wat aan het spuiten geweest. Zes lagen en zonder zandstralen
Zitten nog wel wat foutjes in en één van de vlonders op de kop en de vonkhoorn blijven eraf vallen. Lijmen is niets voor mij.
De koplampen zwart waren ipv het NZH donkerblauw. Het onderstel wordt tevens zwart gespoten.
Het eind resultaat
de kop in detail. Extra aangebracht de kabel om de pantograaf te bedienen
de oplegging van de pantograaf is van styreen met de plotter gemaakt.
de kop aan de andere zijde zonder hoogspanning schakelaar
De extra details aan die extra aan het dak zijn aangebracht zijn hier goed te zien
De tram is klaar licht geweatherd en van een nieuwe motor voorzien om de rijeigenschappen te verbeteren. Hier schuin van voren
en van de zijkant
en de andere zijkant. Op het eind Werden de trams minder goed onderhouden en reden ze veel vuiler rond dan in hun begin tijd.
Vertrek in Amsterdam naar Zandvoort
Filmpjes van het orgineel.
terug naar NZH pagina
terug naar algemene tram pagina