Geschiedenis
Deze serie van 50 wagens werden tussen 1919 en 1926 aangeschaft . Het was feitelijk een vergrote, verstevigde versie van de serie ‘Fordjes’ (21-150). Deze serie werd intern 250’ers genoemd en bestond uit drie deelseries: 250-279, gebouwd door HAWA in Hannover in 1919 en 1921; de 280-289 uit 1923 (ook HAWA) en de 290-299, gebouwd in 1926 door Werkspoor in Utrecht. Het waren zeer betrouwbare wagens met een motorvermogen dat groot genoeg was om een grote (open) aanhangwagen te trekken. Tot in de crisisjaren hadden deze wagens een sleepbeugel. Tussen 1938 en 1941 volgde een verbouwing waardoor de wagens een pantograaf kregen en geschikt werden gemaakt voor eenmanexploitatie. Het uiterlijk veranderde daardoor ook wat. De teakhouten voorpui werd onder andere vereenvoudigd. De wagens waren (afgezien van de spoorwijdte) gelijk aan een serie van 7 trams (36-42) die de Gemeentetram Groningen in 1921 in dienst stelde. In 1943 gelastte de Duitse bezetter dat er trammaterieel aan Duitse steden werd afgestaan en 4 van de wagens uit deze serie gingen op transport naar Kattowitz (nrs. 275-278). Zij kwamen nooit meer in Den Haag terug. De 279 werd vernummerd in 275 om een aaneensluitende nummerreeks te houden. Vele van de 46 overgebleven wagens deden, met nieuwe sterkere motoren, tot 1963 dienst en werden overbodig door de opheffing van de tramlijnen 1, 2, 5 en 15 en de instroom van moderne PCC-cars. 16 wagens werden verbouwd tot pekelwagen (H1-H16). De laatste klassieke pekelwagen werd in 2000 buiten dienst gesteld.
Als museumwagens zijn bewaard gebleven:
- 256 – bij de Electrische Museumtramlijn Amsterdam in verbouwing tot replica-NBM-motorwagen 12 (Nederlandsche Buurtspoorweg-Maatschappij).
- 265 – in 1964 al overgedragen aan de Haagse trammuseumorganisatie en terugverbouwd in de oorspronkelijke afleveringstoestand van 1921 en nu bij het HOVM.
- 267 – in 1981 verbouwd tot replica-Groningse tram 41 (aanwezig bij de Electrische Museumtramlijn Amsterdam).
- 274 – deze wagen rijdt op de Tramlijn Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem en is nu in de toestand van de jaren vijftig.
- 292 – deze wagen werd pekelwagen H2 in 1964 en buiten dienst gesteld in 1998. Hij ging naar een Frans trammuseum en keerde in 2010 terug om in Den Haag weer gebruikt te gaan worden als pekeltram, samen met de H5.
- 294 – deze wagen werd pekelwagen H4 in 1964 en buiten dienst gesteld in 1998. In 2014 werd deze wagen verworven door de Tramweg-Stichting en ondergaat nu een grondige restauratie naar de toestand van na de Tweede Wereldoorlog.
- 295 – deze wagen werd pekelwagen H5 in 1964 en buiten dienst gesteld in 1998. Hij is nu bij het HOVM en wordt t.z.t. hersteld in de toestand van na de Tweede Wereldoorlog.
- 299 – idem als 294 een ex-pekelwagens, H9 bij de Tramweg-Stichting.
Model
Wekra produceert dit model gebouwd met behulp van 3D prints