Polynorm aanhangwagens bij defensie

Bantam bouwde onder andere de aanhangwagen T-3 (Bantam T-3 – Willys MBT, officieel: “Trailer, 1/4-ton, 2-Wheel, Cargo, Amphibian”), bedoelt om achter jeeps te kunnen hangen. Deze was voorzien van dezelfde soort wielen als de jeep en was zo ontworpen dat hij kan blijven drijven. Na de oorlog hebben verschillende fabrikanten dit soort aanhangwagens gebouwd. Bantam bouwde er zelf meer dan 70.000.

Deze aanhanger is na de Tweede Wereldoorlog  tot 2009 in gebruik is geweest bij defensie,  Tevens waren er varianten in gebruik geproduceerd door Nederlandse fabrikanten zoals Polynorm (“Aanhanger 1/4 ton 2W Polynorm”), Pennock, Roset, Paul & van Weelde. De aanhangwagens van andere fabrikanten verschillen op details van het origineel: sommige zijn voorzien van een laadklep, sommige hebben een eigen reservewiel. Er zijn varianten met hoge en lage spantjes en dekzeilen.

 

Dodge met een Hercules net geland op een D-Day strand in 1944

Halftrack met waterwagen welke de voorloper zal zijn van de YEW400.

Enkele exemplaren waren aangepast voor speciale doeleinde zoals bv. een aggregaat, kabellegger of voor mortiertransport.

Polynorm 1/4 ton voor achter de Jeep.

Het ontwerp van deze aanhangwagen stamt uit de tweede wereldoorlog en is een ontwerp van de firma Bantam, de ontwerper van de oer-jeep. Het originele ontwerp kon drijven en was daardoor geschikt om als roeibootje gebruikt te kunnen worden.
Leeg Gewicht: 255 kg
Laadvermogen : 250 kg
Lengte: 2.64 meter
Breedte : 1.43 meter
Hoogte : 1.43 meter 1.035 meter zonder huif
Laadvolume: 0.77 m3 tot hoogte zijschot

Na de oorlog hebben verschillende fabrikanten zoals Polynorm, Pennock, Roset en het Nederlandse Paul & van Weelde deze wagens gebouwd. Deze laatste aanhangwagens verschillen op details met het origineel. Sommige zijn voorzien van een laadklep en een eigen reservewiel. In de tweede wereld oorlog was het wiel gelijk aan dat van de Jeep.

Polynorm 1 ton aanhangwagen

Leeg Gewicht: 630-690 kg
Laadvermogen : 1000 kg
Lengte: 3.84 m
Breedte : 1.84 m
Hoogte : 1.88 m
Laadvolume: 2.43 x 1.17 x 0.45 m3

Deze aanhangwagens, Ben Hur genaamd, werden achter de GMCs in de tweede wereldoorlog gebruikt. De Ben Hur staat op GMC-wielen met banden 750 x 20, en alle andere op DAF YA126-wielen met banden 900 x 16.

Polynorm 1 ton aanhangwagen met oplooprem

Leeg Gewicht: 630 kg
Laadvermogen : 1000 kg
Lengte: 3.85 m
Breedte : 1.84 m
Hoogte : 1.88 m
Laadvolume: 2,43 x 1,17 x 0,45 m3

De aanhangwagen met oplooprem is qua laadvermogen en afmetingen bijna gelijk aan de typen zonder oplooprem. De lengte van de dissel is 5 cm langer en niet in hoogte verstelbaar. De parkeersteun werkt anders dan bij de ongeremde typen. Bij de ongeremde typen schaart de steun tussen de dissel. Bij de geremde klapt deze naar achter en moet met een pen geborgd worden.

DAF YEW-400 Aanhangwagen, Tank 1 ton

Leeg Gewicht: 670 kg
Laadvermogen : 950 kg
Lengte: 3.65 m
Breedte : 1.87 m
Hoogte : 1.60 m
Laadvolume: 900 liter

De waterwagen is voorzien van een mandeksel voor vulling van boven.
Met de handpomp, die achterop is gemonteerd, kan water in de tank gepompt worden. Om het water af te tappen zijn achterop kranen gemonteerd: in het midden 1 grote kraan en zowel links als rechts 2 kleine kranen.

DAF YEW 1200

Behalve DAF heeft ook Voorwaarts deze waterwagens geproduceerd.

Voor het verwarmen van water zijn verschillende soorten “kachels” gebruikt. Doel is het water ijsvrij te houden. Vanuit een tankje druppelt de kerosine, diesel of benzine in de verbrandingskamer van de kachel. Door de trek in de schoorsteen brandt de brandstof pas in de verbrandingskamer en niet bij het tankje. Althans dat was de bedoeling!

Museum DAF met waterwagen YEW400

DAF YEM-900 Aanhangwagen 2 ton Munitie

Leeg Gewicht: 1040 kg
Laadvermogen : 2000 kg
Lengte: 3,775 m
Breedte : 2,27 m
Hoogte : 1,46 m
Laadvolume: 1,60 x 1,42 x 0,56 m

Ook deze munitiewagen YEM-900 munitiewagen is gebouwd naar een Amerikaans ontwerp uit de tweede wereldoorlog. Een bekend ander type is de M10 van leverancier Fruehauf en DAF. De aanhangwagen is ongeremd maar heeft op ieder wiel afzonderlijk een parkeerrem. Aan de achterzijde van de hanger bevindt zich een trekhaak met een aanhangwagencontactdoos waarmee meerdere aanhangwagens achter elkaar gehangen kunnen worden. De YEM-900 is in gebruikt geweest bij de artillerie maar wie en wat er achter gehangen heeft? Zoals op de foto te zien is behoord de Engelse 25 ponder technisch tot een mogelijkheid.

Veldkeuken AW 57/5 Veldkeuken op aanhangwagen gemonteerd

Leeg Gewicht: 1335 kg

Laadvermogen: 270 kg
Lengte: 3,50 m

Breedte: 2,06 m

Hoogte: 1,76 m
Laadvolume: m3

De veldkeuken staat met twee kasten op een 2 wielig chassis dat voorzien is van luchtremmen. Voor het koken kunnen de kasten en keuken van het chassis afgenomen worden. En kan de keuken in een aparte tent geplaatst worden.
De veldkeuken AW 57/5 bestaat uit een keukenblok met 3 hogedrukketels van resp. 100, 70 en 85 liter en een braadslee van 45 liter. De eerste twee ketels liggen in een oliebad. Onder de braadslee bevindt zich een warmkast. De branders kunnen branden op benzine, diesel of kerosine en hebben ieder een capaciteit van 9000 kcal/u tot 30.000 kcal/uur. Met de keuken kan een maaltijd voor 180 tot 200 personen bereidt worden.

Deze keukenwagens zijn pas in de jaren 90 van de vorige eeuw afgevoerd en worden verkocht door de Domeinen.

Modelbouw

Via een artikel in een van de bladen ben ik attent gemaakt op het bestaan van drie van deze specifieke Nederlandse militaire voertuigen. De ¼ en ¾ tonner en de waterwagen YEW400. Ik heb bij Dennissen in Overloon, de maker van dit fraais, gelijk met een DAF YA328, twee van deze kitjes bestelt.

De wp-content van de drie doosjes. Het is wel oppassen daar het spul erg fragiel en breekbaar is.

Na alles op zijn plaats te hebben gelegd ziet het te bouwen product er dan zo uit. Het is de bedoeling dat er een wagen met zuigslangen en een wagen met een reserve wiel gemaakt wordt. De onderdelen moeten nog uitgebroken en ontvliest worden.

De wagentjes in elkaar gezet zonder de fragiele details. Deze komen vlak voor het spuiten of als de decals aangebracht gaan worden. Ondanks enkele kleine gebreken is de kit zijn geld dubbel en dwars waard. Trekogen en wielen moeten nog aangebracht worden. Deze waterwagen is het model zonder reserve wiel en met de zuigslangen op de dissel.

De waterwagen met het reserve wiel. Op de plaats waar de zuigslangen lagen is heel voorzichtig met een scherp mes wat materiaal weggehaald zodat het reserve wiel, wat afkomstig is van een Roco/Artitec GMC, op zijn plaats kan zakken.

Hier is duidelijk te zien dat er ruimte genoeg is om deze handelingen te verrichten. De stempels zijn hier in de transportstand gemonteerd

De drie producten uit het Dennissen doosje zijn naar de spuiter geweest. Alleen nog het trekoog en de decals aanbrengen. Op de achtergrond een Roco ¼ tonner, een Brekelmans ½ tonner en een Minitank (Roco) waterwagen.

De aanhangers van tactische kenmerken en kentekenen voorzien. In een doosje zitten voldoende decals om de wagentjes adequaat te voorzien.

En dan kunnen we nu gepast onderweg zowel in 1 op 1,

als in een op zevenentachtig. Dikke DAF met Hercules en YEW400 tijdens een oefening op Vlieringen.

Overzicht wat er zoal in H0 te krijgen is.

Vlnr; Minitanks met een canvashoed van oude (gewassen) panty’s Dennissen, Brekelmans, Roco, en de waterwagen van Dennissen Op de voorgrond een ¼ tonner van Roco en de hanger van Dennissen. Soldaten komen uit het assortiment van Roco Minitanks.

 

Mijn modellen van zowel Roco, Artitec als Dennissen en Minitanks

 

 

Terug naar modellen militaire voertuigen

 

 

HR