Gezaagd en gekantrecht hout, zonder dakje.

Gezaagd en gekantrecht hout, zonder dakje.

Bij de weinige overgebleven laad- en losplaatsen in ons land kan men op gezette tijden wagens met gezaagd- en gekantrecht hout tegenkomen. Meestal zijn deze ladingen bestemd voor de regionale en lokale houthandel. Deze voorraden hout komen voornamelijk per spoor uit Scandinavië. Voor dit doel worden meestal wagens van het type Kbs (voor 1965 S-LWO) gebruikt. Uiteraard komen ook de andere typen platte wagen met boorden hiervoor in aanmerking. De Kbs is een geünificeerde UIC-type 6 en is (was) in heel Europa te vinden. De 900 wagens die tot de NS behoorden, zijn van 1956 tot 1968 bij Beijnes en Werkspoor gebouwd. De meeste van deze Kbs- en Ks wagens zijn, met aangepaste nummering, naar het Dienstwagenpark verhuist. Het lossen van de pakketten gezaagd hout gebeurt meestal vanaf een verhoogde zijlading. Via de neergelaten zijborden kunnen vorkheftrucks probleemloos de wagens op- en afrijden. Onder en tussen de houtpakketten worden onderstopbalken geplaatst zodat de lepels van de vorkheftruck hier makkelijk tussen kunnen schuiven en zij zonder schade te veroorzaken, de pakketten kunnen optillen.
Be balken worden zo geplaatst dat het hout niet door kan doorzakken. Tijdens het transport wordt de lading gezekerd volgens de voorschriften aangebrachte zekeringen. Vroeger gebruikte men hiervoor in elkaar gedraaid ijzerdraad met een Spaanse winding, de z.g.n. “wurg” methode. Nu gebruikt men de alom bekende spanbanden met certificaat! Als bescherming tegen de weersinvloeden wordt het geheel afgedekt met grote dekzeilen die op hun beurt weer proper zijn vastgezet aan de wagen.

Bron grootbedrijf, Railhobby en Hans Nahon

Officiële voorschriften van de NS voor het vervoer en stuwen van gekantrechthout

Deze documenten laten een andere vorm van verstuwen zien. Hier wordt i.p.v. dekzeilen een houtendakje gebruikt!

   

 

  De tekeningen geven een duidelijk beeld van wat er in de voorschriften vermeld staat.          

Zweedse rongenwagen die een lading gekantrechthout afgeleverd aan de verhoogde los- en zijlading van een groot station. Voor en tijdens het transport waren de zijboorden al neergelaten wat te zien is aan de opstelling van de rongen

De zeilen klapperen nog in de wind.

Klaar om gelost te worden. Onder de pakketen zijn duidelijk de balkjes te zien die ruimte moeten geven aan de lepels van de vorkheftruck.

Zijaanzicht van de lading. Duidelijk is te zien dat de lading tijdens het vervoer verschoven is. Rechts staat de lading pal tegen het kopschot en de rongen gedrukt, terwijl links een zee van ruimte over is.

Aan deze zijde is een zee van ruimte, maar…..……

…hier is te zien dat de koprongen er niet voor niets staan! Waarschijnlijk is het er ergens tijdens het rangeren niet al te zacht aan toegegaan, of heeft er is onderweg een noodremming plaats gehad die de pakken hout heeft doen verschuiven. Wie het weet mag het zeggen!!!!!

Na het lossen wordt de wagen schoon opgeleverd en het afvalhout verzameld.

In Oostenrijk, waar ook geen gebrek aan hout is, gebruikt men een ander type wagen voor het zelfde vervoer.

Ook worden wel  vier assige Rs en Ris ingezet voor dit vervoer

Het type wagen op de grootbedrijffoto’s is in model niet te vinden,  maar het lijkt sterk op de Kbs van de SJ.
Voor het model is gebruik gemaakt van een ouder type Fleischmann- rongenwagen met houten rongen. Voor nabootsing na 1960 is deze wagen niet meer commercieel inzetbaar.
s gebruikt hier voor zijn lading Balsahout en een Fleischmann rongenwagen

De stapels planken zijn gemaakt uit een massief blokje Balsa van ongeveer 8 x 4 x…mm. twaalf van deze stapels heb je nodig om de Ks te vullen. De lengte van de pakketten is niet belangrijk alleen moeten zij wel tussen de kopschotten van de wagen passen. Voorzichtig worden met een fijn zaagje of een hobbymes in de zij-,kopse en bovenkant groefjes gemaakt die de planken voorstellen. Ga voorzichtig te werk. Uitschieters zijn niet erg: tijdens het transport komt het weleens voor dat er een of meerdere planken beschadigen en/of breken. Leg daarom wat afvalhout op de wagenbodem en fixeer dat met wat verdunde houtlijm

De onderzijde van de houtstapels kunnen  wat uitgehold worden, zodat daarin wat extra gewicht geplaatst kan worden.. Om ieder pakket komen twee bandstalen sjorring te zitten op ongeveer 1 cm van de kopsekant. (zie de tekeningen).Deze smalle strookjes bandstaal worden gesneden uit dun bruin papier of karton. Vergeet niet onder iedere bundel, conform de tekening, de onder- en tussenleggers aan te brengen.  Plaats nu de 12 bundels hout op de wagen en doe over ieder pakket twee sjoreinde. Maak deze aan de wagen vast.

Het zeildoek maken we van aluminiumfolie. Knip twee stukjes folie opmaat en vouw aan alle einden een zoom waaruit de sjoreinden steken. De zoom noemen we de lijken van het zijl. Verfrommel het alu.folie een beetje en strijk het daarna weer redelijk glad: het oppervlakte heeft een redelijke structuur gekregen. De meest voorkomende kleur van deze dekzeilen is blauw of grijs. Dit zijn de sterkste zeilen. Het bekende Oranje zeildoek is voor dit werk minder geschikt. Als de verf van de zeilen droog is, lijmen we aan de binnenzijde van het kleed op alle vier de hoeken, en in het midden kruislings extra sjoreinden van bruingaren. Hiermee wordt het kleed aan de wagen bevestigd. Bij het aanbrengen van het kleed de folie lichtjes in model drukken. Hoe en waar het kleed vastgemaakt wordt aan de wagen, kan je het beste aflezen van de foto’s.

Op de kopsekanten van de bundelhout staan in de regel codes. Deze codes, in papier, verf en kleur, geven de informatie over het Wie, Wat, Waar en Hoe van de partijen hout. Deze kleuren zijn met een grote grove kwast of roller direct op het hout aangebracht. In mijn geval heb ik gewoon mijn eigen initialen gebruikt.

Vergeet ook niet de zogenaamde plakbriefjes aan de voorzijde van de bundels aan te brengen. Bas van Heiningen gaat voor het beladen uit uit van een Marklin wagen.

Hij gebruikt voor zijn planken de alom bekende houtjes van ijsjes en lollies. Dit hout heeft een fijne structuur en is geschikt om de duurdere hout soorten uit te beelden.

Gezaagd hout;
Hiervoor heb gebruik gemaakt van gebruikte ijslolly stokjes, en stokjes chocolade (om zelf chocolade melk te maken). Deze heb ik met een ijzerzaagje / figuurzaagje op maat gezaagd. Er is zit een klein verschil per stokje in de lengte, dit om alles echter te laten lijken.
Als basis liggen aan de onderkant ter opvulling een aantal ingekorte lucifers houtjes. Vervolgens een proef lading gestapeld in de wagon, tot het er naar tevredenheid uitzag.  Vervolgens is alles aan elkaar gelijmd met gewone houtlijm. Toen de lijm droog was, heb ik met zwart garen de spanbanden aangebracht. En klaar is de lading. Dit doe je op een regenachtig zaterdag middag, de ijsjes eten etc duurt wat langer.

Het zekeren van de bundels conform de voorschriften. Hier wordt gebruik gemaakt van bandstaal met de gele sluiting!
De wagen en het hout mogen mijninziens voorzien worden van enkele gebruiks- en bedrijfssporen.

  terug naar voor elk verwoer een wagen