(Foto’s: Chris van Diesen)
Historie:
Eind 2006, begin van 2007 werden er allerlei initiatieven ontplooid om het Plan U treinstel in H0 te gaan bouwen. Onder andere waarschijnlijk geïnspireerd door het uitkomen van Philotrain met dit model. Maar voor veel mensen is dit model een te grote aanslag op de portemonnee.
Al enige tijd geleden was het model getekend in AutoCad met als bedoeling het ooit nog een keer te gaan plotten. Samen met Karst Drenth is op basis van deze plots een H0 model van dit treinstel ontwikkeld in styreen.
Eerst is een prototype gemaakt (zie boven) en aan de hand daarvan zijn de nodige wijzigingen en verbeteringen doorgevoerd. Zo bleek o.a. dat de wanden van de gele en rode uitvoering verschilden.
De koppen van het prototype werden gemaakt van afgietsels van een door Frank Oude Elferink verbouwde kop. Het origineel is verdwenen en de mal is versleten. Er is nu een ‘moederkop’ gemaakt voor nieuwe mallen die tevens beter aansluit op de plots en waar de detailering nog verder gaat.
Het ontwerp maakt gebruikt van een aantal nieuwe technieken. Allereerst natuurlijk het gebruik van de snij-/graveerplotter. Hiermee worden alle styreen onderdelen gesneden en of gegraveerd. Dit alles in een materiaaldikte van 1.0, 0.5 of 0.3 mm. Dan het concept van de ramen: Folie op dun acryl plaat, daar wordt van de snijkwaliteiten van de plotter gebruik gemaakt.
Voor het onderstel en de aandrijving wordt gebruikgemaakt van onderdelen van de vers op de markt gekomen PIKO Hondekop en van Fleischmann Plan V onderdelen als draaistellen etc.
Inmiddels zijn er al zo’n 25 stellen ‘onderweg’ om gebouwd te worden. Vier van deze stellen, in verschillende uitvoeringen, zullen gaan rijden bij RailZ Miniworld. Het eerste (zie de foto’s boven aan de pagina) is inmiddels uitgeleverd.
Geïnteresseerd geraakt ?
Lees gerust verder. Hieronder vind je de ingang naar de diverse bouwfasen en de onderdelenlijst.
25-09-2007 De Eerste 60 productie koppen zijn binnen!
07-08-2007 De onderdelen lijst is geactualiseerd. Vooral belangrijk: de stryreenstrips.
06-08-2007 De eerste van vier Plan U’s is afgeleverd bij RailZ Miniworld
11-07-2007 De eerste proef plots van de ramen in zwarte folie zijn gemaakt.
25-06-2007 De eerste 4 koppen uit de proef gieting zijn klaar, er zat nog een klein onvolkomenheid in de mal. Bij de volgende mal zal dit verholpen worden, waarna het productie gieten kan beginnen.
24-06-2007 De ontwikkeling van de rijtuigbodems is klaar. Na een laatste proefplot en controle daarvan kunnen ook deze plots vrijgegeven worden
09-06-2007 De moeder kop is naar de mallenmaker/gieter gebracht. De kop zag er volgens de experts zeer goed en vooral gietbaar uit. In eerste instantie worden er twee mallen en 70 ! afdrukken gemaakt. In overleg met Frank wordt de seinbalk mee gegoten.
In de loop van volgende week worden de productie planning en de definitieve prijzen bekend.
Zoals het er nu uitziet, kunnen er per week koppen gemaakt worden voor ca 5 stellen. 10 koppen per week dus. De totale order zal dus waarschijnlijk zo’n 8 a 9 weken in beslag nemen.
07-06-2007 De moederkop is gereed om naar de mallenmaker gebracht te worden.
14-05-2007 Het wachten is op zwarte folie zodat de ramen set voor zowel de rode als de zwarte versie in orde gemaakt kan worden. Tevens vindt er dan een aanpassing plaats voor de rode versie ramen. Er zijn nu proefplots gemaakt voor de bodem. Zodra deze in orde zijn wordt het interieur hier op aangepast.
07-05-2007 De plots voor het dak zijn klaar
Fasen van de bouw en ontwikkeling van Plan U
Door zowel de ontwikkeling als de bouw uitvoerig te beschrijven, wordt, voor degenen die dit model aan de hand van de hier getoonde methode willen nabouwen, inzichtelijk gemaakt hoe de diverse constructies bedacht zijn en gebouwd moeten worden.
De hieronder genoemde fasen zullen met de tijd allemaal een link hebben naar de pagina’s over het aangegeven onderwerp.
De bakken
Verlichting
De inrichting
Het dak
De bodems
De aandrijving en de draaistellen
De bedrading en electronica
De ramen en het glas
De koppen
Onderdelenlijst
Superen van het model
Opschriften
Enige foto’s van het complete treinstel:
Het stel heeft net z’n 2e primer beurt ondergaan.
In vogelvlucht perspectief vanaf de ABk kant. Dit zij-aanzicht laat mooi de lange, exact 1:87 bakken zien. Het meest karakteristieke deel van Plan U: De mBDk. Plan U ‘By Night’
Wat extra informatie over de verschillen van de treinstellen door de tijd heen.
Plan U, ook wel Rode Duivel of DE3, is vanaf augustus 1960 in dienst gekomen in de rode kleur. Ze hebben in de motorwagen allemaal 3 roosters behalve treinstel 152 . Dit treinstel heeft 5 roosters.
Tussen 1965 en 1967 werd de ATB ingebouwd. Hiervoor zijn er toen leidingen op het dak geplaatst.
In de winter traden vaak storingen op met de deuren tengevolge van de stuifsneeuw . Daarom werden in de jaren 1971 en 1972 deze deuren vervangen door aluminium zwenkdeuren zonder handgrepen. Deze deuren hebben een grijze kleur.
De stellen kregen de gele huisstijl tussen 1968 en 1973. Dit had tot gevolg dat een rood stel met grijze deuren heeft rondgereden. Er zijn zelfs foto’s uit 1968 van treinstel 142, 1969 van de 150 2 maal en een schadegeval in 1970 een gele plan U met nog de oude bak indeling, maar hoe lang dit stel zo gereden heeft weet ik niet maar dat zal heel kort zijn geweest. De schuifdeuren lagen meer naar binnen en de grijze zwenkdeuren lagen gelijk met de buitenkant van de bak. De bagage deuren in de rode versie hadden een soort roosters onder het raam zitten welke bij de gele zijn verdwenen.
De bekleding van de stoelen in de 1e klas was rood en in de tweede klas blauw. Bij de derde revisie vanaf 1973 is de kleur van de banken in de 2 e klas rood geworden.
In 1980 werden bij de grote revisie de ramen aangepakt. Er waren echter te weinig oorspronkelijke ramen den werden de ramen vervangen door sprinterramen. Bij stel 123 gebeurde dit alleen in de B bak en bij de stellen 112, 113, 115 gebeurde dit bij het volledige treinstel.
Bij de revisie in 2001 kwam er een uitlaatkast voor een ingebouwde aggregaat op de kop van de motorbak.
Na het buitendienst gaan bij NS, worden een aantal stellen opnieuw gereviseerd en verkocht aan Slowakije.